مسائل محیط زیستی به طور فزاینده ای برای صنایع تولیدی مهم هستند و تصمیم گیرندگان از یک سو با افزایش حساسیت عمومی، مقررات سخت گیرانه محیط زیستی و فشار رو به رشد سهامداران و از سوی دیگر، با مسائل اساسی دیگر، مانند گرم شدن کره زمین و فرسایش خاک مواجه هستند. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش فرهنگ سازمانی سبز، استراتژی نوآوری سبز و مقررات محیط زیستی در پیش بینی عملکرد سبز و مزیت رقابتی از طریق نوآوری سبز در شرکت کاشی میلاد یزد انجام شد. بدین منظور، با استفاده از روش پژوهش توصیفی- پیمایشی و نمونه گیری در دسترس، 118 نفر از کارکنان این شرکت به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه های استاندارد بود و جهت سنجش متغیر فرهنگ سازمانی سبز از پرسشنامه استاندارد بانرجی و همکاران (2003) و فراج و همکاران (2011)؛ متغیر استراتژی نوآوری سبز از پرسشنامه استاندارد سانگ و یو (2018)؛ متغیر مقررات محیط زیستی از پرسشنامه استاندارد یانگ و همکاران (2017)؛ متغیر نوآوری سبز از پرسشنامه استاندارد چن (2008)، چن و همکاران (2006) و روپر و تاپینوس (2016)؛ متغیر عملکرد سبز از پرسشنامه استاندارد یو و همکاران (2017) و متغیر مزیت رقابتی از پرسشنامه استاندارد چندلر و هانکز (1994) و ژو و همکاران (2009) استفاده شد و با روش مدل یابی معادلات ساختاری به آزمون فرضیات پرداخته شد. یافته های پژوهش نشان داد که فرهنگ سازمانی سبز و مقررات محیط زیستی، باعث بهبود نوآوری سبز می شوند. فرهنگ سازمانی سبز نیز، باعث بهبود عملکرد سبز و مزیت رقابتی می شود. همچنین نتایج نشان داد که نوآوری سبز، باعث بهبود عملکرد سبز می شود و همچنین فرهنگ سازمانی سبز و مقررات محیط زیستی از طریق متغیر میانجی نوآوری سبز، باعث بهبود عملکرد سبز می شوند و مقررات محیط زیستی نیز از طریق متغیر میانجی نوآوری سبز، باعث بهبود مزیت رقابتی می شود و درنهایت پیشنهاد شد، شرکت کاشی میلاد یزد در استراتژی های خود به استراتژی های نوآوری سبز توجه بیشتری کرده و همچنین در فرهنگ سازمانی این شرکت، باید بر ملاحظات محیط زیستی تمرکز بیشتری شود.

این تحقیق با هدف تعیین تاثیر ابعاد نوآوری سبز و فرهنگ نوآوری بر عملکرد مالی سازمان با توجه به نقش عملکرد زیست محیطی صورت گرفت. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظرروش توصیفی-پیمایشی و جامعه آماری تحقیق، شرکت های تولید ظروف یکبار مصرف استان تهران بودند که تعداد 80 شرکت بصورت تصادفی ساده بعنوان نمونه انتخاب گردید. ابزار جمع آوری داده در این تحقیق پرسشنامه های استاندارد آیدین کایاباسی (2016)، هاو ژانگ (2016)، یونگ کیولی (2013)، اشوین (2004)، آلن مایر (1990)، وانتاویو و همکاران (2016) و نیل و همکاران (2012) بود. در این پژوهش از آزمون های نرمال بودن، بارتلت برای کفایت حجم نمونه، آزمون معناداری تی جهت بررسی فرضیه های تحقیق و معادلات ساختاری جهت بررسی روابط بین متغیرها استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان دادند فرهنگ نوآوری بر عملکرد مالی وعملکرد زیست محیطی شرکتهای تولید ظروف یکبار مصرف استان تهران تاثیر دارد. همچنین نوآوری محصول سبز، نوآوری فرآیند سبز، نوآوری مدیریتی سبز، نوآوری فناورانه سبز بر عملکرد زیست محیطی تاثیر دارد. درنهایت نوآوری فرآیند سبز، نوآوری مدیریتی سبز، عملکرد زیست محیطی بر عملکرد مالی شرکتهای تولید ظروف یکبار مصرف استان تهران تاثیر دارد.

زمینه و هدف: آگاهی محیطی عموم، کارکنان شرکت ها و همچنین اجرای مقررات دولتی، سازمان ها را مجبور به استفاده از روش های زیست محیطی سازمانی مانند مدیریت زنجیره تأمین سبز، مدیریت منابع انسانی سبز و نوآوری سبز می کند؛ بنابراین، این مطالعه با هدف ارائه شواهد تجربی نشان می دهد که شیوه های مدیریت زنجیره تأمین سبز، مدیریت منابع انسانی سبز و شیوه های نوآوری سبز به منظور تشویق سازمان ها در اجرای این روش ها، عملکرد محیطی را به طور قابل توجهی بهبود می بخشد. روش شناسی: پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نحوه ی گردآوری اطلاعات توصیفی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری متشکل از مدیران عالی، میانی و عملیاتی آگاه نسبت به موضوع موردبررسی بر اساس سمت سازمانی آنها در واحدهایی نظیر بازاریابی، فروش، توسعه محصول و تحقیق و توسعه شرکت های کوچک و متوسط استان مرکزی است که میزان نمونه آماری برای معادلات ساختاری در نرم افزار سمپل پاور، 321 نفر تعیین گردید که پرسشنامه میان 321 نفر از مدیران بنگاه های کوچک و متوسط استان مرکزی به صورت تصادفی ساده توزیع شد و تعداد 288 پرسشنامه تکمیل شده برگشتی تحت پوشش پی ال اس قرار گرفت. برای پاسخ به فرضیات تحقیق از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری و روش حداقل مربعات جزیی استفاده شده است. گردآوری داده های پژوهش از طریق نظرسنجی به وسیله پرسشنامه سینگ و همکاران (2020) برای متغیرهای رهبری تحول آفرین سبز و نوآوری سبز، پرسشنامه عبیدات و همکاران (2020) برای متغیرهای جهت گیری محیطی و مدیریت منابع انسانی سبز، پرسشنامه سمن و همکاران (2019) برای متغیر مدیریت زنجیره تأمین سبز و عملکرد محیطی، به صورت الکترونیکی انجام گرفته است. یافته ها: اتخاذ شیوه های مدیریت منابع انسانی سبز و شیوه های دیگر زیست محیطی مانند مدیریت زنجیره تأمین سبز و نوآوری سبز توسط سازمان های تجاری می تواند از فشارهای زیست محیطی، قوانین و مقررات دولتی و همچنین مردم (ازجمله مشتریان، تأمین کنندگان، خریداران و جوامع) بکاهد و به فعالیت های سبزتری دست یابند. . . در حقیقت، شیوه های مدیریت منابع انسانی سبز برای اجرای موفقیت آمیز سیستم های مدیریت محیطی امری حیاتی است. مفهوم نوآوری سبز، اجرای مدیریت زنجیره تأمین سبز را با رویکردها و ایده های جدید به تولیدکنندگان ارتقا می دهد. به همین ترتیب، نوآوری سبز ممکن است اجرای مدیریت محیط زیست، به ویژه مدیریت زنجیره تأمین سبز را برای تحقق نیازهای زیست محیطی سازمان ها تقویت کند. نتایج: نتایج گویای آن است که مدیریت منابع انسانی سبز بر نوآوری سبز شرکت های کوچک و متوسط تأثیر مثبتی دارد، ولی نوآوری سبز نتوانست نقش واسط مثبتی بین مدیریت منابع انسانی سبز و عملکرد زیست محیطی داشته باشد. نتیجه بعدی پژوهش حاضر این است که مدیریت زنجیره تأمین سبز تأثیر مثبتی بر نوآوری سبز و عملکرد زیست محیطی دارد. همچنین نتایج، نشان دهنده تأثیر واسطه ای مدیریت منابع انسانی سبز بر ارتباطات بین پشتیبانی رهبری تحول آفرین سبز و جهت گیری محیط زیست داخلی و عملکرد محیطی ارائه می دهد.

افزایش آلودگی­ ها و مشکلات زیست محیطی و درنتیجه افزایش نگرانی سازمان ­ها و جامعه در رابطه با آن، موجب به­ وجود­آمدن مفهوم جدید «نوآوری سبز» شده است. نوآوری سبز، زیرمجموعه ای از نوآوری است که کیفیت زیست محیطی را توسعه می دهد و منابع را به صورت بهینه مصرف می کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین استراتژی نوآوری سبز و نوآوری سبز با میانجی گری مشروعیت زیست محیطی سازمان و هویت سازمانی سبز است. مطالعه حاضر از نوع پیمایشی و همبستگی است.‏ جامعه آماری پژوهش14 شرکت تولیدکننده دستگاه های مدیریت پسماند بیمارستانی است که به تعداد مساوی 10 پرسشنامه در سطح مدیران ارشد و مدیران تولید توزیع شد. درنهایت 126 پرسشنامه گردآوری و با نرم افزار smart.pls به آزمون فرضیه ­ها پرداخته شد. نتایج نشان داد که هویت سازمانی سبز و مشروعیت زیست محیطی سازمان ارتباط بین استراتژی نوآوری سبز و نوآوری سبز را میانجی گری می کند. مدیران باید نقش هویت سازمانی سبز و مشروعیت سازمانی محیطی را در شرکت های خود تأیید کرده و توسعه یک استراتژی نوآوری سبز را شروع کنند. مدیران باید درک کنند که داشتن یک استراتژی کافی نیست و بایدبه طور مستقیم عملکرد نوآوری سبز را افزایش دهند و به دنبال رویکردهایی در مورد چگونگی پرورش هویت سازمانی سبز قوی بوده و با استفاده از آن به دنبال کسب مشروعیت زیست محیطی سازمان باشند.

مقدمه و هدف: محققان بر این باورند که اگر رشد جمعیت و اقتصاد جهان با سرعت فعلی ادامه یابد، استفاده از منابع طبیعی زمین از ظرفیت آن فراتر خواهد رفت و این موضوع مسائل مربوط به حفاظت از محیط زیست را که به آن توسعه پایدار می گویند، مطرح می کند. توسعه پایدار توسعه­ ای است که نیازهای کنونی را بدون به خطر انداختن توانایی نسل های آینده در برآوردن نیازهای خود برآورده کند. همچنین به معنای دقیق تر، راهبرد توسعه پایدار به معنای ایجاد هماهنگی بین انسان و انسان و طبیعت است و به این معناست که پایداری جوامع اجتماعی را ایجاب می کند که دیدگاه زیست محیطی را در کنار چشم انداز اقتصادی در پیشرفت توسعه و بهبود عملکرد مدیریت کنند. همچنین مشکلات جدی زیست محیطی ناشی از توسعه سریع اقتصادی باعث شده است تا به عملکرد پایدار شرکت ها توجه بیشتری داشته باشند و همچنین افزایش نگرانی در مورد مصرف بی رویه منابع، تخریب محیط زیست و نابرابری های اجتماعی، ضرورت دستیابی به اقتصاد و جامعه پایدار برای دستیابی به عملکرد پایدار در محیط پرتلاطم و پویای صنعتی امروزی، شرکت ها باید همواره به محیط زیست توجه داشته باشند تا بتوانند اثرات زیست محیطی را به بهترین نحو کاهش دهند که علاوه بر رفع دغدغه های زیست محیطی مشتریان، باعث کاهش هزینه ها نیز می شود. همچنین به گونه­ ای مدیریت کنند که قیمت کالاها و خدمات تولیدی آنها رقابتی باشد. از آنجایی که توسعه پایدار به عنوان یک هدف اجتماعی گسترده با تمرکز بر ضرورت یکپارچه سازی و پیگیری رفاه انسان همراه با توقف تخریب محیط زیست مطرح شد. به این ترتیب برخی از کارآفرینان به دنبال دستیابی به اهداف توسعه پایدار با هدف ادغام اهداف اجتماعی و زیست محیطی در کسب و کار بوده اند. به دلیل ارزش ها و انگیزه هایی که این نوع فعالیت ها را ایجاد می کنند، اغلب به آن ها کارآفرینی پایدار می گویند. با توجه به مطالب بیان شده، در این پژوهش، ضمن پرداختن به تأثیر جهت گیری کارآفرینانه سبز و قابلیت های پویا در شرکت های تعاونی کشاورزی و صنایع غذایی استان مازندران بر عملکرد نوآوری سبز، تأثیر این جهت­ گیری بر موفقیت این شرکت های تعاونی برای دستیابی به عملکرد پایدار و بهبود آن مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: پژوهش حاضر بر اساس هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات توصیفی- علی از نوع پیمایشی و از نظر زمان نیز از نوع مقطعی است. جامعه آماری مورد بررسی شامل 1300 نفر از اعضای شرکت های تعاونی تولیدی کشاورزی استان مازندران بود که با توجه به جدول کرجسی-مورگان، تعداد 297 پرسشنامه در بین اعضای شرکت های تعاونی تولیدی کشاورزی استان مازندران به روش نمونه گیری خوشه ای به تفکیک تعاونی توزیع شد و از این تعداد، 250 پرسشنامه جمع ­آوری گردید (نرخ پاسخگویی 84 درصد) که مبنای پژوهش حاضر قرار گرفت. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه جهت گیری کارآفرینانه سبز؛ قابلیت های پویای سبز؛ عملکرد نوآوری سبز و عملکرد پایدار کسب وکار بود که ضرایب آلفای کرونباخ آن ها بالای 0/7 به­ دست آمد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS25 و SmartPLS3 بهره گرفته شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که جهت گیری کارآفرینانه سبز بر عملکرد پایدار کسب وکار (t=5.942 و β=0.266) و عملکرد نوآوری سبز (t=6.074 و β=0.290) اثر مستقیم، مثبت و معنی داری دارد. قابلیت های پویای سبز بر عملکرد پایدار کسب وکار (t=7.732 و β=0.338) و عملکرد نوآوری سبز (t=8.249 و β=0.390) اثر مستقیم، مثبت و معنی داری دارد. همچنین، عملکرد نوآوری سبز بر عملکرد پایدار کسب وکار (t=8.672 و β=0.427) اثر مستقیم، مثبت و معنی داری دارد. در نهایت، ارتباط میان جهت گیری کارآفرینانه سبز با عملکرد پایدار کسب وکار با اثرگذاری متغیر میانجی عملکرد نوآوری سبز مثبت و معنی دار است (t=4.680 و β=0.124). علاوه بر این، آماره VAF برابر با 0/318 می باشد. این بدان معناست که 31/8 درصد از اثر کل جهت گیری کارآفرینانه سبز بر عملکرد پایدار کسب وکار از طریق متغیر میانجی عملکرد نوآوری سبز تبیین می شود. علاوه براین، ارتباط میان قابلیت های پویای سبز با عملکرد پایدار کسب وکار با اثرگذاری متغیر میانجی عملکرد نوآوری سبز مثبت و معنی دار است (t=5.781 و β=0.167). علاوه بر این، آماره VAF برابر با 0/329 می باشد. این بدان معناست که 32/9 درصد از اثر کل قابلیت های پویای سبز بر عملکرد پایدار کسب وکار از طریق متغیر میانجی عملکرد نوآوری سبز تبیین می شود. نتیجه گیری: هدف از این پژوهش تعیین تأثیر گرایش کارآفرینی سبز و قابلیت های پویای سبز بر عملکرد پایدار کسب وکار با توجه به نقش واسطه ای عملکرد نوآوری سبز در شرکت های تعاونی کشاورزی استان مازندران است. گرایش کارآفرینی سبز به معنای تمرکز بر فعالیت هایی است که برای ایجاد ارزش اقتصادی، بهبود و حفظ محیط زیست و کاهش اثرات منفی آن انجام می شود. برای دستیابی به این هدف لازم است شرکت ها با استفاده از روش های کارآفرینی سبز و تدوین برنامه های آموزشی مناسب به کارکنان و همکاران خود در این زمینه آموزش دهند. از این رو به مدیران شرکت های تعاونی کشاورزی استان مازندران پیشنهاد می شود با برگزاری دوره های آموزشی در زمینه کارآفرینی سبز و مدیریت پایدار، فرصتی را برای اعضای شرکت های تعاونی کشاورزی به­ منظور فراگیری روش های نوین و بهبود عملکرد کسب و کار ایجاد کنند. همچنین با حمایت مالی از شرکت های تعاونی کشاورزی، آنها را به سمت راهبردهای کارآفرینی سبز هدایت کنید. این حمایت مالی می تواند شامل اعطای تسهیلات یا پرداخت جوایز به شرکت­هایی باشد که در زمینه کارآفرینی سبز و پایدار سرآمد بوده اند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر استراتژی­ های نوآوری سبز و سیستم اطلاعاتی سبز بر نوآوری سبز با نقش میانجی هویت سازمانی سبز و مشروعیت سازمانی محیطی (مطالعة موردی: شرکت پتروشیمی شازند اراک) انجام شد. این پژوهش براساس هدف، کاربردی، همچنین به لحاظ روش، توصیفی از نوع پیماشی است. جامعة آماری شامل کلیة مدیران و کارکنان شرکت پتروشیمی شازند استان مرکزی (شهرستان اراک) است، با توجه به این که حجم جامعة آماری محدود و مشخص است از فرمول نمونة کوکران، نسبت به تغییر حجم نمونه در سطح اطمینان 95% برابر 246 نفر تعیین و به روش نمونه­ گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه­های استاندارد استفاده شده است. برای آزمون فرضیات و تحلیل داده­ ها از روش مدل­ سازی معادلات ساختاری و نرم افزار PLS استفاده شد. یافته­ های پژوهش بیانگر آن است که در سطح اطمینان 95 درصد استراتژی­ های نوآوری سبز و سیستم اطلاعاتی سبز تأثیر مثبت و معنی­ داری بر نوآوری سبز با نقش میانجی هویت سازمانی سبز و مشروعیت سازمانی محیطی دارد. نتایج پژوهش مبین آن است که همة فرضیه ها تأیید شده است.

توجه به محیط زیست رکن اصلی تصمیم گیری بسیاری از سازمان ها در جهان است. آگاهی مصرف کنندگان و ذی نفعان از مسائل زیست محیطی افزایش یافته است و دولت ها قوانین سختگیرانه ای را برای سازمان های آلاینده اعمال کرده اند. مسوولیت زیست محیطی سازمان ها در ترکیب با نیاز سازمان ها برای رقابت پذیری، باعث رواج مفهوم نوآوری سبز گردیده است. بدیهی است نوآوری سبز توسط سرمایه انسانی سبز که از پیامدهای زیست محیطی حاصل از فعالیت های سازمانشان آگاه هستند، شکل می گیرد. شرکت های پیشگام، به واسطه ترکیب نوآوری با استراتژی ها ی سبز، توانسته اند به مزیت رقابتی پایدار و متمایز و نیز بهبود جایگاه نام تجاری خود دست یابند. با توجه به اینکه در ایران به سرمایه انسانی سازمان ها و سرمایه اجتماعی سبز پرداخته نشده، در این تحقیق به بررسی تاثیر سرمایه انسانی بر نوآوری سبز پرداخته ایم. سرمایه انسانی را مشتمل بر سه سازه پیشینه دانشی، پیشینه روانی و ظرفیت فرد و نوآوری سبز را مشتمل بر دو سازه رهبری سبز و زنجیره تامین سبز درنظر گرفته ایم. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار Smart PLS بهره برده ایم. 50 نفر از مدیران و کارشناسان سازمان، بر اساس نمونه برداری تصادفی ساده از روی فهرست بیمه سازمان انتخاب شدند. نتیجه این تحقیق نشان داد سرمایه انسانی به میزان 76 درصد بر نوآوری سبز در سازمان ها موثر است.

هدف این پژوهش، بررسی تاثیر مدیریت منابع انسانی سبز بر نوآوری سبز با نقش تعدیل گری سرمایه فکری سبز است. این پژوهش از نظر روش، توصیفی-پیمایشی و به لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری شامل شرکت های دانش بنیان منتخب بوده است و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده و برای تحلیل فرضیه های پژوهش، از روش معادلات ساختاری استفاده شده است. همچنین، برای تحلیل داده های گردآوری شده از نرم افزارهای SPSS و SmartPLS استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که مدیریت منابع انسانی سبز به صورت مستقیم بر نوآوری سبز و همچنین مولفه های این متغیر تاثیر مثبت و معنادار دارد. همچنین، نقش تعدیل گری سرمایه فکری سبز در رابطه بین مدیریت منابع انسانی سبز و نوآوری سبز مورد تایید قرار گرفت. از نتایج دیگر این بود که در حالت بررسی نقش تعدیل گری مولفه ها، فقط سرمایه انسانی سبز رابطه بین مدیریت منابع انسانی سبز و نوآوری سبز را تعدیل کرده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که با بهبود مدیریت منابع انسانی سبز می توان در جهت توسعه نوآوری سبز شرکت های دانش بنیان قدم برداشت که در این میان، با بالا بردن پتانسیل سرمایه های فکری سبز این شرکت ها می توان بر شدت این تاثیر افزود.